Krajowy sektor energetyczny stoi przed wieloma wyzwaniami, które muszą zostać rozwiązane, aby zapewnić stabilną i zrównoważoną przyszłość społeczno-gospodarczą Polski. Dokonująca się na wielu płaszczyznach transformacja energetyczna zainicjowana wzrostem ograniczeń generacji konwencjonalnej z powodów klimatycznych i poprawą efektywności energetycznej, zmusza do poszukiwania rozwiązań gwarantujących uzyskanie bardziej konkurencyjnego, bezpiecznego i zrównoważonego systemu energetycznego oraz osiągnięcie długoterminowego celu ograniczenia emisji gazów cieplarnianych w perspektywie najbliższej dekady.
Zatem znajdujemy się w newralgicznym punkcie przekształcania gospodarki, a podjęte przez nas decyzje i ich realizacja zadecydują o dalszym rozwoju i bezpieczeństwie naszego kraju.
Jako portal e-magazyny.pl przedstawiamy wnioski z organizowanej przez nas konferencji „Transformacja Energetyczna i Magazynowanie Energii”. Realizacja tych postulatów może mieć wpływ na przyspieszenie transformacji energetycznej w Polsce.
- Zaplanowania miksu energetycznego na kolejne lata i dekady
Cele klimatyczne UE zakładają ograniczenie emisji gazów cieplarnianych w UE do 2030 r. o 55% w porównaniu z poziomami z 1990 r. oraz udział OZE w zużyciu energii na poziomie 42,5%. W obu przypadkach znajdujemy się w połowie drogi do osiągnięcia celu. Podstawą do realizacji tych założeń jest wyznaczenie mapy drogowej zawierającej przemiany polskiego miksu energetycznego, określenie środków jej realizacji oraz zaplanowanie systemu bodźców instytucjonalnych, które pozwolą na działania biznesowe w tym obszarze energetyki.
- Uzgodnienie i wdrożenie strategii finansowania transformacji energetycznej
W najbliższych latach transformacja energetyczna Polski może pochłonąć kilkaset miliardów złotych, stąd kluczowe działanie decydentów w tym procesie powinno koncentrować się na pilnym opracowaniu, uzgodnieniu i wdrożeniu strategii finansowania wszelkich zamierzeń inwestycyjnych, uwzględniając wszelkie możliwe ścieżki przychodowe – taryfa, środki pomocowe, fundusze europejskie, środki komercyjne, przychody z handlu emisjami (EU ETS) i inne.
- Właściwe sparametryzowanie wymaganego poziomu nasycenia systemu elektroenergetycznego magazynami energii
Z obecnych analiz sieciowych wynika, że nadal notowany znaczący przyrost mocy w generacji odnawialnej, bez odpowiedniego nasycenia systemu elektroenergetycznego magazynami energii w mocno ograniczonym stopniu wpłynie na poprawę bilansu mocy. Odpowiednie zaplanowanie mocy zainstalowanych, pojemności oraz lokalizacji magazynów energii jest niezbędne do tego, aby proces transformacji energetycznej osiągnął oczekiwaną skuteczność.
- Opracowanie regulacji prawnych dla skutecznego rozwoju magazynowania energii
Odpowiednie regulacje prawne pozwolą na skuteczną implementację magazynów energii do systemu elektroenergetycznego i mogą stanowić bodziec dla rozwoju tej technologii. Jest to niezbędne szczególnie w zakresie bilansowania systemu elektroenergetycznego (dla przykładu: rozwój lokalnych samodzielności energetycznych, efektywny udział w rynku energii elektrycznej, w szczególności w rynku mocy, uaktywnienie funkcji uwalniania energii zgromadzonej w magazynach w okresie jej nadwyżki w systemie, w czasie pojawiających się jej niedoborów itd.), a także w zakresie wymagań wspólnych wynikających m.in. z ustaw Prawo energetyczne i Prawo budowlanego. Należy zwrócić uwagę na problematykę ochrony pożarowej urządzeń służących do magazynowania energii i obiektów, na których terenie te urządzenia będą instalowane.
- Wdrażanie systemów inteligentnego zarządzania energią
Te rozwiązania pozwalają na znaczące ograniczenie zużycia energii i rozłożenie jej poboru w czasie, tworząc wirtualne elektrownie stabilizujące pracę m.in. sieci dystrybucyjnych i przesyłowych. Wraz z rozwojem inteligentnych systemów zarządzania, konieczne jest opracowanie standardów dotyczących cyberbezpieczeństwa infrastruktury sieciowej, źródeł wytwórczych i magazynów energii.
- Ustalenie zasad współpracy między operatorami systemów elektroenergetycznych a innymi podmiotami w zakresie usług elastyczności.
Obecnie, kluczowe działanie w tym zakresie to wycena takich usług oraz przygotowanie specyfikacji znormalizowanych produktów rynkowych na potrzeby ich świadczenia. Wymagane jest wdrożenie standardów komunikacji, aby zapewnić bezpieczną wymianę danych między OSD a dostawcami elastyczności oraz pomiędzy OSD a Operatorem Systemu Przesyłowego (OSP). Aby w pełni wykorzystać potencjał elastyczności po stronie popytu, niezbędne są także odpowiednie technologie i systemy zachęt do ich stosowania przez uczestników rynku energii elektrycznej.
- Upowszechnienie realizacji przyłączenia do sieci w formule autokonsumpcji oraz przyłączenia komercyjnego
Obecnie wiele instalacji spotyka się z odmowami przyłączenia do sieci z powodu ograniczeń technicznych i obaw o stabilność. Upowszechnienie przyłączeń w formule autokonsumpcji i komercyjnych może być odpowiedzią na te wyzwania i zmienić sytuację w sektorze energetycznym, zwłaszcza w zakresie fotowoltaiki.
- Promowanie świadomego korzystania z OZE oraz efektywnego zarządzania energią
Edukacja i świadomość społeczna stanowią kluczowe elementy skutecznej transformacji energetycznej. Konieczne jest promowanie świadomego korzystania z odnawialnych źródeł energii. Prowadzone w tym zakresie kampanie promocyjne powinny dostarczać praktycznej wiedzy wskazującej na korzyści płynące z tworzenia warunków do rozwoju samodzielności energetycznej, w tym maksymalizacji autokonsumpcji energii pochodzącej z OZE.
- Wsparcie edukacji
Transformacja energetyczna wymaga wykwalifikowanej kadry. Dlatego proponujemy wprowadzenie i finansowanie kierunków studiów, szkoleń i kursów skupionych na rozwoju energetyki rozproszonej, wykorzystaniu odnawialnych źródeł energii i magazynów energii, efektywności energetycznej oraz na zarządzaniu energią. Programy te powinny obejmować nie tylko aspekty techniczne, ale także ekonomiczne i prawne, aby zapewnić kompleksowe wykształcenie w tym obszarze.
- Dialog z kluczowymi branżami
Konieczne jest poszerzenie dialogu z przedstawicielami kluczowych branż. Polska dysponuje doskonałym zapleczem inżynierów i specjalistów technologicznych. Eksperci mają głęboką wiedzę na temat energetyki, rozumieją wyzwania, przed którymi stoimy i znają rozwiązania fundamentalnych problemów, z jakimi musimy się zmierzyć jako kraj.